Nên bắt đầu dạy trẻ nhỏ về an ninh mạng

Có những bài học cơ bản mà chúng ta dạy trẻ sớm trong cuộc sống để đảm bảo về sự an toàn như: Nhìn cả hai hướng trước khi băng qua đường, thắt dây an toàn khi lên xe ô tô, tránh nói chuyện với người lạ…. Ở thời đại số hiện tại đã đến lúc cần thêm các kiến thức cho trẻ về vấn đề an ning mạng: Hãy cẩn thận tin tặc và các bẫy trên mạng. Trẻ em cần được dạy từ khi còn nhỏ để bắt đầu học các kỹ năng mà chúng sẽ sử dụng trong suốt cuộc đời.

 

Nên bắt đầu ngay từ tiểu học

Ngay ở bậc tiểu học nên đưa những điều cơ bản về an ninh mạng vào chương trình giảng dạy hàng ngày. Ở mức tối thiểu, mọi trẻ nhỏ nên biết cách giữ bí mật thông tin của mình, không trả lời người lạ và báo cáo bất cứ điều gì bất thường cho người lớn.

Tấn công mạng không có gì mới, nhưng trẻ em là đối tượng bị tấn công ngày càng nhiều. Khoảng một phần tư thanh thiếu niên ở Mỹ sẽ bị đánh cắp danh tính hoặc gian lận trước khi họ đến tuổi 18, theo ước tính năm 2019 theo báo cáo tín dụng tiêu dùng của Experian. Những kẻ lừa đảo đang nhắm mục tiêu lịch sử tín dụng sạch của trẻ.

Hơn nữa, khoảng 20% thanh niên Mỹ trải qua tiếp xúc trực tuyến không mong muốn với tài liệu khiêu dâm, trong khi 11% trải nghiệm chào mời tình dục trực tuyến, theo một nghiên cứu gần đây được công bố trên Tạp chí Sức khỏe Vị thành niên. https://www.jahonline.org/article/S1054-139X(18)30134-4/pdf

Lý do chính khiến tin tặc và những kẻ lừa đảo trực tuyến tập trung vào thanh thiếu niên là vì trẻ em sử dụng điện thoại thông minh ngày càng nhiều và quá ít hiểu biết về bảo mật.  Giật mình trẻ em tiếp xức với internet từ rất sớm, gần một nửa số trẻ em Mỹ từ ba đến bốn tuổi sử dụng internet từ nhà của họ, theo Trung tâm Thống kê Giáo dục Quốc gia. https://nces.ed.gov/programs/coe/pdf/coe_cch.pdf. Còn ở Việt Nam thì trẻ từ  năm đến sáu tuổi cũng bắt đầu sử dụng internet ở các đô thị lớn.

 

Đã có các biện pháp gì để hỗ trợ trẻ trong vấn đề này

Mỹ và một số nước đã dạy cho trẻ kiến thức về an ninh mạng. Nhưng mới đưa vào cho học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông. Ví dụ:  

Ở Israel, chương trình Magshimim dạy học sinh trung học kỹ năng lập trình máy tính và cách giảm thiểu các loại tấn công mạng khác nhau. https://rashi.org.il/magshimim-cyber-program

Trung tâm An ninh mạng Quốc gia của Vương quốc Anh dạy trẻ em từ 11 tuổi cách tránh mất mật khẩu phổ biến nhất, thông tin nào  sẽ được thu thập mỗi khi chúng sử dụng phương tiện truyền thông xã hội và cách nhận biết khi có dấu hiệu bị tấn công mạng. https://www.ncsc.gov.uk/section/education-skills/schools.

Tại Mỹ, Bộ An ninh Nội địa cung cấp các khóa học STEM và an ninh mạng K-12 miễn phí cho giáo viên học sinh. https://cyber.org/

Thực tế  các chương trình như vậy, mặc dù chúng hữu ích, nhưng không tiếp cận hàng triệu học sinh tiểu học đã có nguy cơ trở thành nạn nhân mạng.

 

Học sinh tiểu học thì sao ?

Với bậc tiểu học theo chủ quan thì chúng ta nên bắt đầu bằng cách : giáo viên kết hợp nhiều công cụ giáo dục trực tuyến vào chương trình giảng dạy, kết hợp với phụ huynh cho phép trẻ em chơi với các ứng dụng trực tuyến để dạy học sinh ở mọi lứa tuổi các kỹ năng an ninh mạng cơ bản và khuyến khích chúng trở thành “chuyên gia an ninh mạng”. Trẻ em có thể được trang bị để tự bảo vệ mình khỏi các mối đe dọa mạng một cách tự động, giống như chúng nhìn cả hai hướng trước khi băng qua đường. Trẻ em có thể tiếp thu các kỹ năng an ninh mạng cơ bản nhanh như khi chúng nhận được các công nghệ mới. Chúng ta mắc nợ trẻ em tiểu học việc này. Tác giả cũng hy vọng qua bài viết này phần nào ý kiến đưa ra các giải pháp bảo vệ trẻ trong không gian mạng.

 

Các tài liệu tham khảo

https://www.jahonline.org/article/S1054-139X(18)30134-4/pdf

https://rashi.org.il/magshimim-cyber-program

https://www.ncsc.gov.uk/section/education-skills/schools

https://cyber.org/